Örgütsel Sosyalizasyon Taktiklerinin İşgörenlerin Kariyer Planlamaları Üzerine Etkisi: Beş Yıldızlı Otel İşletmelerinde Bir Alan Araştırması

Abstract

Örgüte yeni giren işgörenler başta olmak üzere, örgüt içerisinde olan tüm işgörenleri, örgütün amaç kural ve yerine getirmesi gereken davranışlara yöneltme sürecinde önemli etkisi olan örgütsel sosyalizasyon, tüm işletme türlerinde olduğu gibi özellikle bir hizmet işletmesi türü olan otel işletmeleri işgörenlerinin kariyer planlamalarında da önemli etkiler ortaya çıkarabilecek sonuçları içerisinde barındırmaktadır. Diğer taraftan konuyla ilgili alanyazın taramasında konunun ülkemizdeki otel çalışanları kapsamında ele alınmadığı belirlenmiştir. Bu doğrultuda, otel işletmelerinde uygulanan örgütsel sosyalizasyon taktiklerinin işgörenlerin kariyer planlamasına olan etkisinin belirlenmesi amacıyla bu çalışma yapılmıştır. Bu çalışmada otel işletmelerinde uygulanan örgütsel sosyalizasyon taktiklerinin işgörenlerin kariyer planlamaları üzerine etkisini belirlemek amacıyla İstanbul’da faaliyet gösteren beş yıldızlı otel işletmelerinde çalışan 408 işgörene anket uygulanmıştır. Söz konusu anket üç bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde işgörene ve işletmeye ait özellikleri belirlemeye yönelik demografik sorular, ikinci bölümde örgütsel sosyalizasyon taktiklerini belirlemeye yönelik sorular, üçüncü bölümde ise kariyer planlamaya yönelik sorular yer almıştır. Ankete katılanların örgütsel sosyalizasyon taktikleri ve kariyer planlamaya ilişkin görüşlerinin bireysel ve işletmeye ait özelliklere göre anlamlı bir farklılık gösterip göstermediği bağımsız örneklemler için “t-testi” ve “varyans analizi” ile test edilmiştir. Ayrıca katılımcıların örgütsel sosyalizasyon taktikleri ile kariyer planlamaya ilişkin görüşleri arasındaki ilişki “korelasyon”, “basit ve çoklu doğrusal regresyon” analizleri ile tespit edilmiştir. Ankete katılan işgörenlerin örgütsel sosyalizasyon taktikleri ve kariyer planlamaya ilişkin görüşleri, yaşları ve çalıştıkları departmanlara göre anlamlı farklılık gösterirken, cinsiyet, medeni durum, çocuk sahipliği, sektörde çalışma yılı ve işletmelerin sahiplik türü değişkenlerine göre farklılık göstermemektedir. Ayrıca örgütsel sosyalizasyon taktikleri ile kariyer planlama arasındaki ilişkinin tespiti için yapılan korelasyon analizi sonucu “r=0,759” düzeyinde pozitif yönlü ve kuvvetli bir ilişki tespit edilmiştir. Regresyon analizi sonucunda ise “kollektife karşı bireysel”, “atamaya karşı yoksun bırakma” ve “sabite karşı değişken” boyutlarının genel kariyer planlama üzerine anlamlı bir etkiye sahip olduğu tespit edilmiştir.

Organizational socialization that has important effect on process of heading both newcomers and also all employees for aims, rules of organization and attitudes of employees, and involves results that can cover effects on employees’ career planning in hotel establishments as in other establishment types. On the other hand, no study can be found on hotel establishments in our country during the search for literature of the subject. In this regard this study has been done for setting the effect of organizational socialization tactics on employees’ career planning. In this study questionnaire was applied to 408 employees who were working in five stars hotel establishments in Istanbul to set effects of organizational socialization tactics on employees’ career planning. This questionnaire consists of three parts. In the first part there are demographic questions to define features of employees and establishments. In the second part there are questions to define organizational socialization tactics, in the third part there are questions for career planning. The opinions of the participants about the organizational socialization tactics and career planning were tested with t-test and variance analysis, to understand whether they show a statistically significant relation. And also the relation between the opinions of participants about organizational socialization tactics was also tested to find a correlation with career planning, using correlation and regression analysis. A significant difference was defined among the features of participants (ages, departments) and organizational socialization tactics and career planning. No significant difference was defined among the features of participants (gender, marital status, child ownership, years of employment in the sector and ownership type of establishment) and organizational socialization tactics and career planning. And also according to results of correlation analysis to define correlation between organizational socialization tactics and career planning, a positive and strong correlation was found at the level of “r=0,759”. According to Regression Analysis results, the most important dimensions of the organizational socialization tactics which affected general career planning most were “collective versus individual”, “investiture versus divestiture” and “fixed versus variable”