Mürşit ve müzik ilişkisi bağlamında Kütahyalı halveti şeyhi Mehmet Dumlu’nun tasavvuf anlayışının incelenmesi

Abstract

Mehmet Dumlu, 1929-2011 seneleri arasında Kütahya’da yaşamış bir din görevlisidir. Buna ek olarak hafızlığı, çiniciliği, müzisyenliği ve Türk İslam Sanatlarına olan özel ilgisi ile de tanınmaktadır. Tasavvuf büyüklerinin hayatlarını ve onların divan şiirlerini ezbere bilmesiyle edebi çevrelerden takdir toplayan Dumlu bu özelliklerinin yanı sıra bir mutasavvıf olarak Halvetiye tarîkatının Şabani koluna mensup bir şeyh efendidir. Yurt içinde ve dışında birçok öğrencisi olan Mehmet Dumlu’nun Türk Müziği hakkında da oldukça derin bilgisi mevcuttur. Manevi olarak yetiştirdiği öğrencilerinin çoğu müzisyendir ya da müzikle ilgili kişilerdir. Çalışmada Mehmet Dumlu’nun hayatı monografi tekniğiyle derinlemesine araştırıldı. Hayatında müzikle kesişen noktalar tespit edildi. Mehmet Dumlu’nun tasavvufî yaşantısında bir öğrenme ve öğretme yöntemi olarak müziğin nasıl kullanıldığı tespit edildi. Çalışma sonucunda Mehmet Dumlu’nun sanata ve özellikle mûsikîye yaptığı katkılar tespit edildi. Kütahya Halveti Şabani Dergâhına ait olan ilahilerin notaları bir araya getirildi. Daha önce notaya alınanlar, ses kayıtları ile karşılaştırmalı kontrol edildi. Kütahya Halveti Şabani Dergâhında okunan ilahilerden notası olmayanlar derlenerek, notaya aktarıldı.

Mehmet Dumlu is an imam who lived in Kütahya between 1929-2011. He is not only known as an imam but hafiz, master of ceramics, musician and interested in Turkish and Islamic arts. He is also admired by the literary figures because he knows by heart the life of outstanding people in mysticism and their Ottoman poetry. Mehmet Dumlu is a sufi as well as becoming versatile. He is a sheikh in Halvetiye Cult based on Sabani branch. Mehmet Dumlu who has thousands of disciples in terms of domestic and outland has a wide range of information about Turkish Music. Many of his disciples are musicians or people interested in music. The life of Mehmet Dumlu has been investigated in depth through the technique of monography in this study. The intersecting points through music in his life have been determined. How he dealt the music has been also determined as a way of learning and teaching in his life. His contributions to the art particularly music have been ascertained at the end of the study. The musical notes of chant belonging to Kütahya Halveti Şabani Dergahı have been archived. The chants, devoid of notes, sung in Kütahya Halveti Şabani Dergahı have been adapted to notes by gathering together.