Kişilik Özelliklerinin Mesleki Tutum Ve İş Doyumuna Etkisi: Turist Rehberleri Üzerine Bir Araştırma

Abstract

Bu çalışmanın amacı turist rehberlerinin kişilik özelliklerinin, mesleki tutum ve iş doyumlarına etkisinin belirlenmesidir. Araştırmada ilk olarak araştırmanın değişkenlerini oluşturan kavramlarla ilgili yabancı ve yerli literatür taraması yapılarak kavramsal çerçeve oluşturulmuştur. Oluşturulan kuramsal çerçeve doğrultusunda uygulama aşamasında veri toplama yöntemi olarak anket tekniğinden yararlanılmıştır. Araştırmanın evrenini Türkiye’de aktif olarak çalışan 7022 eylemli turist rehberleri oluşturmaktadır. Bu çerçevede, rehber odalarına kayıtlı eylemli turist rehberi sayısı ve oranı dikkate alınarak toplam 600 anket dağıtılmış olup bunların 462’si geri dönmüş ve eksik - hatalı anketler değerlendirme dışı bırakılarak toplam 453 anket değerlendirmeye alınmıştır. Turist rehberlerinin ankete vermiş oldukları cevaplar; faktör analizi, güvenilirlik analizi, yüzde, frekans, varyans analizi, aritmetik ortalama değerleri, t testi, korelasyon ve regresyon analizleri ile çözümlenmiştir. Elde edilen bulgulara göre turist rehberlerinin mesleki tutumlarının ve içsel iş doyumlarının yüksek olduğu, kişilik özelliklerinden nevrotiklik boyutu dışında diğer boyutlar olan dışadönüklük, açıklık, geçimlilik ve sorumluluk boyutlarının yüksek olduğu, turist rehberlerinin kişilik özelliklerinin mesleki tutumları ve iş doyumları üzerinde anlamlı bir etkisinin olduğu ve turist rehberlerinin mesleki tutumları ile iş doyumları arasında anlamlı bir ilişkinin var olduğu ortaya çıkmıştır.

The aim of this study is to determine the effect of the tourist guides' personality traits on their professional attitudes and job satisfaction. In the research, firstly, a conceptual framework was created by searching foreign and domestic literature about the concepts constituting the variables of the research. Survey technique was used as data collection method in the application phase in line with the theoretical framework created. The research population in Turkey are actively working in 7022 deed of tourist guides. In this frame, a total of 600 questionnaires were distributed considering the number and rate of active tourist guides registered in the guide chambers, 462 of them were returned and 453 questionnaires were evaluated by eliminating the missing - incorrect questionnaires. The answers the tour guides gave to the survey; factor analysis, reliability analysis, percentage, frequency, variance analysis, arithmetic mean values, t test, correlation and regression analyzes. According to the findings obtained, it was found that the professional attitudes and internal job satisfaction of the tour guides were high and that the dimensions of extroversion, openness, liveliness and responsibility, which were other dimensions besides the neurotic dimension than the personality traits were high, the personality traits of tourist guides had a significant effect on their occupational attitudes and job satisfaction, there appears to be a meaningful relationship between the professional attitudes of the guides and job satisfaction.