Kobi’lere Yönelik Teşviklerin Kobi’lerin Vergisel Davranışlarına Etkisi: Afyonkarahisar Örneği

Abstract

KOBİ’ler az sermaye kullanımı yanında, daha çok emek yoğun çalışan, çabuk karar verme yeteneğine sahip, düşük düzeyde yönetim giderleri ile ucuz bir üretim gerçekleştiren iktisadi teşebbüsler olarak tanımlanmaktadır. KOBİ’ler istihdam sağlama, yatırım faaliyetlerinde bulunma, üretime katkı yapma gibi faaliyetlerde bulunmalarından dolayı ekonomik açıdan önemli bir yere sahip olmaktadır. KOBİ’ler, yeni istihdam alanları yaratılmasındaki katkıları, piyasa koşullarındaki değişikliklere uyum sağlama yetenekleri ve ekonomik kalkınmanın sağlanmasındaki etkileri ile gelişmiş ve gelişmekte olan ekonomilerde gün geçtikçe ön plana çıkmaktadır. Ülkelerin ekonomik ve sosyal ihtiyaçlarının karşılanmasındaki öneminin fark edilişi KOBİ’lere yönelik çok sayıda teşvik ve destek politikaların ortaya çıkmasını sağlamıştır. Bu çalışmada KOBİ’lere sağlanan mali nitelikteki desteklerin KOBİ’lerin vergisel davranışları üzerine etkisinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Nicel araştırma modellerinden tarama modeli ile gerçekleştirilen bu araştırma Afyonkarahisar Organize Sanayi Bölgesi’nde çeşitli sektörlerde faaliyetini sürdüren 106 işletme üzerinde yapılmıştır. Çalışma sonunda, KOBİ’lere yönelik vergisel teşviklerin çeşitliliği açısından firmalar açısından farklı görüşler tespit edilmiştir. Buna göre vergisel teşviklerden yararlanmayanlar KOBİ’lere yönelik vergi teşviklerinin çeşitlilik itibariyle yeterli olduğuna inanmaktadır. Bu yönüyle görüşleri vergisel teşviklerden yararlananlardan anlamlı bir farklılık arz etmektedir. Bunun yanı sıra işletmeler genel olarak, vergi teşviklerinin vergileri ödemeyi kolaylaştırdığını, vergi yükü ile kayıp ve kaçakları azalttığını ve çeşitlilik itibariyle yeterli olduğunu düşünmektedir. Bu sonuçlara en yüksek düzeyde gıda ve madencilik sektöründeki işletmeler katılım göstermiştir.

Anahtar Kelimeler: KOBİ, mali teşvik, vergisel sonuçlar.

Small and Medium Enterprises are defined as financial enterprises that work mostly with labor intensive beside less capital, have the skill of making quick decision and manufacture cheaply with lower management expenditures. SME’s have an important role in economic aspect with regard to provide employment, make investment and contribute to production. SME’s are getting important day by day in advanced and developing economies because of their contributions to create new employment areas, their skills of fitting to changes in market conditions and their effects on providing economic progress. Distinguishing the importance of SME’s on fulfilling economic and social needs of countries is revealed a large number of incentives and support policies oriented SME’s. In this study, determining the effect of fiscal incentives on SME’s attitude for taxes was aimed. This study that was performed by descriptive survey model which is one of the quantitative research models was realized on 106 businesses that carry on the activity in Afyonkarahisar Organized Industrial Zone. At the end of the study, companies have different views on variety of tax incentives. Accordingly, the companies that benefits from the tax incentives believe that tax incentives have an adequate variety. This view has a meaningful difference from the companies that did not benefit from tax incentives. Besides, companies think that tax incentives make paying taxes easier, decrease tax incidence, tax loss and tax evasion and have an adequate variety. Companies from food and mining sectors grant these views substantially. Keywords: SME, fiscal incentive, taxational results.