Fen Bilgisi ve Biyoloji Öğretmenliği Öğrencilerinin Kimyasal Etkileşimler Hakkında Yaptığı Tanımların İncelenmesi

Abstract

Bu çalışmanın amacı, üniversites öğrencilerinin kimyasal türler arası etkileşimler ile ilgili yaptıkları tanımların incelenmesidir. Ayrıca, çalışma kapsamında Sorgulamaya Dayalı Öğrenmenin bu tanımlar üzerindeki etkisi araştırılmıştır. Çalışma grubu, Türkiye’nin batısında bulunan bir devlet üniversitenin eğitim fakültesinin birinci sınıfında öğrenim görmekte olan Fen Bilgisi Öğretmenliği (f=51) ve Biyoloji Öğretmenliği (f=21) programı öğrencilerinden oluşmaktadır. Çalışmada nitel yaklaşımlardan yararlanılmıştır. Öğrencilerden çalışma kapsamında kimyasal etkileşimler ile ilgili dokuz kavramı (kimyasal bağ, iyonik bağ, dipol–dipol etkileşimleri, kovalent bağ, hidrojen bağı, iyon–dipol etkileşimleri, metalik bağ, van der waals bağları ve indüklenmiş dipol etkileşimleri) tanımlamaları istenmiştir. Veriler, ön test–son test şeklinde toplanmış olup tam doğru, kısmen doğru, yanlış ve cevapsız olmak üzere dört kategori altında analiz edilmiştir. Çalışma sonucunda çok büyük oranda öğrencilerin yaptıkları tanımların öğretim sonucunda iyileştiği tespit edilmiştir. Bunun yanında Biyoloji Öğretmenliği programından elde edilen bazı tanımların düzeyinin (van der Waals bağları, indüklenmiş dipol, dipol-dipol etkileşimleri) yapılan öğretime rağmen daha düşük olduğunu göstermektedir. Çalışma sonuçları, kimya eğitimcilerine kimyasal türler arası etkileşimler konusuyla ilgili öğrencilerin kavramaları hakkında bilgi vererek bu kapsamda dikkat edilmesi gereken kavramları ortaya koymaktadır. Çalışma sonuçlarına dayanılarak öğrencilerin anlamakta zorlandığı soyut kavramlarda animasyon gibi teknoloji desteğinden faydalanılması önerilmektedir.