Metamorfik Kökenli Mermerlerin Parlatılmasında Mineralojik ve Petrografik Özelliklerin Etkisi

Abstract

Bu çalışma, metamorfik kökenli mermerlerin parlatılabilirlik özellikleri üzerine mineralojik-petrografik özellikler ve kimyasal bileşimin etkisinin incelenmesi amacıyla yapılmıştır.

Bu amaçla, Türkiye’nin değişik yörelerinde ticari olarak üretimi yapılan altı mermer örneği kullanılmıştır. Polarizan mikroskop, taramalı elektron mikroskop (SEM) ve x-ışınları difraktometresi (XRD) analizleri yardımıyla mermer örneklerinin mineralojik-petrografik özellikleri belirlenmiştir. Örneklerin jeokimyasal özelliklerini ortaya koyabilmek için kimyasal analizleri ve fiziko-mekanik testler uygulanmıştır. Parlatma deneyleri, 60x30x2 cm boyutlarındaki mermer örneklerinde aynı abrasiv serisi, sabit bant hızı ve kafa basıncında laboratuvar ölçekli cila makinasında yapılmıştır. Parlatılmış örnekler üzerinde pürüzlülük ve parlaklık ölçümleri gerçekleştirilmiştir.

Parlatma deneyleri sonucunda, azalan abrasiv serisine bağlı olarak pürüzlülüğün azaldığı ve parlaklığın arttığı gözlenmiştir. Bazı mermer örneklerinde kalsit kristallerinin düşük küresellik değerine sahip olması, pürüzlülük değerini artırdığını göstermektedir. Mermer örneklerde bulunan karbonat dışı minerallerin ve bunların dağılımlarının pürüzlülük ve parlaklık özelliklerini önemli ölçüde etkilediği sonucuna varılmıştır. Karbonat dışı mineral olarak başlıca mika, klorit, kuvars, feldspat, epidot, hornblend ve hematit mineralleri belirlenmiştir. Bu mineraller mikro çatlaklar boyunca gözlenmiş ve hacimsel yüzdeleri şu şekilde sıralanmıştır: Uşak Yeşili’nde %40, Afyon Şekeri’nde, %15.30, Akşehir Siyahı’nda %10.33, Afyon Kaplan Postu’nda %8.50’dir. Yapılan incelemeler sonucunda, mermerlerin pürüzlülük ve parlaklık performansları üzerinde mikro çatlak yoğunluğunun ve kalsit kristallerinin mikroyapı özelliklerinin etkili olduğu sonucuna varılmıştır. Sonuç olarak, çalışmanın ana hedefi olmamasına rağmen, fiziko-mekanik özelliklerin mermerlerin pürüzlülük ve parlaklık değerlerine etkisi incelenmiştir.