Achıllea teretıfolıa bitki ekstresinin allıumcepa l. Kök meristem hücreleri üzerine sitogenetik etkileri

Abstract

Bu çalışmada, Achillea teretifolia bitkisinin toprak üstü kısımlarından elde edilen sıvı ekstrenin, Allium cepa kök ucu hücrelerindeki mitoz bölünme ve kromozomlar üzerine olan etkileri incelenmiştir. Ön çalışmada EC50 değeri 50 g/L olarak belirlenmiştir. Achillea teretifolia sulu ekstrelerinin değişik konsantrasyonları (25, 50 ve 100 g/L) ve pozitif kontrol olarak MMS, Allium cepa kök ucu hücrelerine uygulanmıştır. Negatif kontrol olarak distile su kullanılmıştır. Allium cepa’nın hücre döngüsü 24 saat olduğu için uygulama süresi 12, 24, 48, 72 ve 96 saat olarak belirlenmiştir. Mitotik indeks ve mitotik faz frekansları her bir doz ve süre için ayrı ayrı hesaplanmıştır. Elde edilen veriler, SPSS 15.0 paket programında Duncan testi ile istatistiksel yönden değerlendirilmiştir. Mitotik indeksteki değişiklikler tüm doz ve uygulamalarda kontrol grubuna göre artmış olup bu artışlar istatistiksel açıdan önemli bulunmuştur. En fazla görülen anormallikler kalgın kromozom, yapışıklık ve bozulmuş anafaz-telofazdır. Ayrıca c-mitoz, prometafaz, anafaz köprüsü ve poliploidi’ye de rastlanılmıştır. İnterfaz safhasında ise binüklear hücre bozuklukları tespit edilmiştir.

In this study, the effects of aqueous extract from aerial part of Achillea teretifolia on mytosis and chromosomes of Allium cepa root tip meristematic cells were investigated. In the pre experiment, 50 g/L aqueus concentration was determined as EC50. Root tip cells of Allium cepa were subjected to different concentratinos of Achillea teretifolia aqueus extract (25, 50 and 100 g/L) and MMS was used as positive control. Distilled water was also used as negative control. Since Allium cepa cell cycle is 24 hours, the application process was carried out as 12, 24, 48, 72 and 96 h. Mitotic index and mitotic phase frequencies were calculated separately for each dose introduced. The data obtained from the study was subjected to statistical analyses by using SPSS 15.0 package program and Duncan test was performed in the comparisons. The differences in the mitotic index were observed to be increasing in all the doses and the applications when compared to the control. The rates of increment were found to be statistically meaningful. The most observed abnormalities were: remained chromosome, stickness and disturbed anaphase-telophases. In addition to these, c-metaphase, prometaphase, anaphase bridge and poliploidy were also observed. In the interphase, binuclear cells were also observed.