Afyonkarahisar süt sığırı işletmelerinde bazı döl verimi parametrelerine etkili çevresel faktörler ve ekonomik kayıplar

Abstract

Bu çalışmada üç süt sığırı işletmesinde yetiştirilen Holştayn ve Simental ırkı 126 baş sığıra ait döl verim kaydı kullanılarak farklı döl verim özellikleri ve bunların bazılarını etkileyen çevre faktörleri ile bu döl verimi parametrelerinde ideal düzeyden sapmaların yol açtığı ekonomik kayıpları belirlemek hedeflenmiştir.

İlkine buzağılama yaşı Holştaynlarda ve Simentallerde 872,2 ile 949,2 gün belirlenmiştir. En küçük kareler ortalamaları gebelik başına tohumlama sayısının Holştaynlarda ve Simentallerde 1,74 ile 1,47 aşım olduğunu göstermiştir. Varyans analizleri sonucunda gebelik başına tohumlama sayısına tohumlama yılının etkisinin önemli (P<0.05) olduğu ortaya konulmuştur. Buzağılama aralığına çevre faktörlerinin etkisi önemsiz bulunmuştur. Bu özellik Holştayn ve Simentallerde 430,7 ile 404,6 gün olarak tespit edilmiştir. İlkine buzağılama yaşı, gebelik başına tohumlama sayısı ve buzağılama aralığı özelliklerinde ideal düzeyden sapmaların yol açtığı ekonomik kayıplar buzağı kaybı (baş) cinsinden hesaplanmış ve bunların toplam maddi değerleri sırasıyla 228392.0, 6075.0 ve 67849,98 TL olmuştur.

Sonuç olarak Afyonkarahisar’da bulunan üç işletmede yetiştirilen Holştayn ve Simental sığırların kimi döl verim parametrelerini bazı çevre faktörlerinin etkilediği ancak daha net bir görüntü için veri sayısının artırılması gerektiği ortaya konulmuştur. Bunun yanında bazı döl verimi özelliklerinde ideal düzeyden sapmaların işletmelerde buzağı kaybı cinsinden yol açtığı ekonomik kayıplar gözden kaçmakta ve dikkate alınmamaktadır. Bu çalışmanın sonunda her işletmenin kendi ekonomik analizini yapma gereği ortaya konulmuştur.

In this study, it was aimed to determine the fertility characteristics, environmental factors affecting them and economic losses caused by deviations from the ideal fertility parameters in 126 Holstein and Simental cows reared in three dairy farms.

The first calving age was 872.2 and 949.2 days in Holsteins and Simmentals. Least squares means showed that the services per conception were 1.74 and 1.47 in Holsteins and Simmentals. As a result of analysis of variance, the effect of year on the number of services per conception was found to be significant (p <0.05). Calving interval was determined as 430,7 and 404,6 days in Holsteins and Simmentals. The economic losses caused by deviations from the ideal level in terms of calving age, number of services per conception and calving interval were calculated as calf losses (head) and their total values were 228392.0, 6075.0 and 67849,98 Turkish liras respectively.

As a result, it was revealed that some fertility parameters of Holstein and Simental cattle raised in three plants in Afyonkarahisar were affected by some environmental factors. In addition, the economic losses caused by deviations from the ideal level of some reproductive trait in terms of calf losses are overlooked and not taken into consideration by farm operations. At the end of this study, the need to make an economic analysis of each enterprise is presented.