Afyonkarahisar ilinde köy şartlarında pırlak koyunlarının canlı ağırlık ve beden ölçülerini etkileyen çevre faktörlerinin belirlenmesi

Abstract

Bu çalışma ile Afyonkarahisar ili Şuhut İlçesi Atlıhisar Köyünde Pırlakların Halk Elinde Islahı Projesinde kayıtlı dört elit sürüde bulunan 250 koyun ve 19 koça ait canlı ağırlık ve beden ölçüleri incelenmiştir. Literatürde bu konu ile ilgili başka bir bilgi olmaması sebebiyle Pırlaklarda ergin yaşta canlı ağırlık ve beden ölçülerine ait bilgilerin elde edildiği ilk çalışma budur.

Analizlerde en küçük kareler ortalamaları canlı ağırlıkta 79,042±0,798 kg, cidago yüksekliğinde 79,938±0,331 cm, göğüs çevresinde 105,107±0,604 cm, göğüs derinliğinde 34,297±0,183 cm, göğüs genişliğinde 23,185±0,125 cm, incik çevresinde 9,517±0,043 cm, sağrı genişliğinde 21,757±0,119 cm ve vücut uzunluğunda 80,817±0,353 cm olarak tespit edilmiştir.

Cinsiyet ve işletme faktörlerinin canlı ağırlık ve beden ölçülerinin tamamında yüksek düzeyde (P<0,01) etkili olduğu belirlenmiştir. Yaş faktörü ise cidago yüksekliği, göğüs genişliği ve incik çevresinde önemsiz, canlı ağırlık ve diğer beden ölçülerinde ise yüksek düzeyde önemli (P<0,01) olmuştur.

Araştırma sonuçları ile Pırlakların Türkiye yerli ırklarının büyük bir kısmından üstün canlı ağırlık ve beden ölçülerine sahip olduğu görülmüştür. Halk Elinde Islah Projesi çalışmalarının başarılı olduğu ve seleksiyonun yetiştiricilerin istediği yönde sonuçlar verdiği belirlenmiştir.

Live weight and body measurements of 250 Pirlak ewes and 19 rams were examined. This is the first study in this context and there are no other studies on the Pirlak sheep. Least squares means for live weight, height at withers, chest girth, chest depth, shank circumference, rump width and body length were 79,042±0,798 kg,79,938±0,331 cm, 105,107±0,604 cm, 34,297±0,183 cm, 23,185±0,125 cm, 9,517±0,043 cm, 21,757±0,119 cm, 80,817±0,353 cm respectively.

Effects of gender and farm operations were highly significant (P<0,01) on live weight and body measurements. The effects of age was found to be non significant in height at withers, hearth girth and shank circumference whereas this factor were significantly (P<0,01) effected the live weight and the other body measurements.

As a result it was found for the Pirlaks to be superior from some major native sheep breeds. The project named Animal Improvement in Private Farm Conditions gave birth some successful and in desirable results.