Eğitim fakültesi öğrencilerinin çevre eğitimine yönelik öz yeterlik inançlarının belirlenmesi

Abstract

Bu araştırmada sosyal bilgiler öğretmenliği, sınıf öğretmenliği ve okul öncesi öğretmenliği adaylarının çevre eğitimi öz-yeterlik inanç düzeyleri incelenmiştir. Ayrıca, öğretmen adaylarının çevre eğitimi öz-yeterlik inanç düzeylerinin cinsiyet, öğrenim görülen program, ailenin gelir düzeyi ve en uzun yaşanılan yerleşim yeri ile ilişkisi araştırılmıştır. Araştırmaya 2011-2012 eğitim-öğretim yılında Afyon Kocatepe Üniversitesi sosyal bilgiler öğretmenliği, sınıf öğretmenliği ve okul öncesi öğretmenliği programına kayıtlı 193 öğretmen adayı katılmıştır. Tarama modeli ile yapılan çalışmada veriler öğretmen adaylarından sınıf ortamında toplanmıştır. Verilerin analizinde normallik varsayımının karşılandığı durumlarda t-test veya ANOVA, karşılanmadığı durumlarda ise Mann-Whitney U testi veya Kruskal-Wallis H testi kullanılmıştır. Analiz sonuçlarına göre; öğretmen adaylarının çevre eğitimi öz-yeterlik ölçeğinden aldıkları en düşük puan 34, en yüksek puan 75 ve ortalama 50.50'dir. Araştırmanın bulguları, kadın öğretmen adayların akademik yetkinlik ve sorumluluk alt boyutlarında çevre eğitimi öz-yeterlik inançlarının erkek öğretmen adaylara göre daha yüksek olduğunu, toplamda ve diğer alt boyutlarda cinsiyete göre farklılık olmadığını göstermiştir. Sınıf öğretmen adaylarının toplam öz-yeterlik algısının sosyal bilgiler öğretmen adaylarına göre; sınıf ve okul öncesi öğretmen adaylarının çevre eğitimi öz-yeterlik algısı sorumluluk algısı alt boyutu puanlarının sosyal bilgiler öğretmen adaylarına göre daha yüksek olduğu tespit edilmiştir. Öğretmen adaylarının çevre eğitimi öz-yeterlik algılarını geliştirmek için öneriler sunulmuştur.

This resarch investigated environmental education self-efficacy beliefs of social studies, elementary education and early childhood education pre-service teachers. It also examined whether their self-efficacy beliefs towards environmental education varied by their gender, field of study, family income and settlement type. The participants of the study were 193 pre-service teachers enrolled in social studies education, elementary education, and early childhood education teacher education program, Afyon Kocatepe University, in 2011-2012 school year. The data were collected using a paper-pencil approach in classroom. The data were analyzed using t-test and ANOVA when normality assumptions were met and Mann-Whitney U test or Kruskal-Wallis H test when the assumptions were not met. The analyses showed that, overall, environmental education preservice teachers' self-efficay beliefs ranged between 34 points and 75 points with a mean score of 50.50 points. Female preservice teachers had higher self-efficacy belief in academic competence and responsibility dimensions than male pre-service teachers. No gender differences were observed overall or in other dimensions. Elementary education pre-service teachers had higher self-efficacy belief overall and elemantyr education and early childhood educaiton teachers had higher beliefs in responsibility dimension than social studies teacher candidates. Environmental education self-efficacy beliefs of pre-service teachers were not varied by their family income or settlement type they lived before. Suggestions to improve pre-service teachers' self-efficacy beliefs towards environmental education were made.