Hatıratlarda Türkiye’de bürokrasi (1960-1980)

Abstract

Devletlerin oluşum süreçlerinde ortaya çıkan bürokrasi, kararların alınmasında ve bunların yönetilmesinde siyasetin en önemli ortağıdır. Yönetimde kimi zaman çatışmalara yol açan siyaset-bürokrasi ilişkileri tarih boyunca tartışılan ve güncelliğini koruyan bir konu olmuştur. Devletlerin büyümesi ve yükünün artması bürokratikleşmeye neden olmuştur. Bu durum bürokrasiyi sevimsiz kılarak zamanla şikâyet edilen bir konuma getirmiştir. Siyaset bürokratikleşmiş, bürokrasi ise siyasallaşmıştır. Türk bürokrasisi, merkeziyetçi ve neopatrimonyal vesayetçi bürokrasi özellikleri göstermektedir. Türk kamu bürokrasisi Osmanlı bürokratik yönetim geleneğinden izler taşımaktadır. Türkiye’de bürokrasi; yöneten-yönetilen ayrımını derinden yaşayan halktan kopuk, modernleştirici ve rejimi koruyucu görevi üstlenerek kamu yararını yalnız kendisi tesis etmeye muktedir gören konumundadır. Çalışmada 1960-1980 dönemi siyasi olayları, siyaset-bürokrasi çatışması bürokrasinin yapısal ve işlemsel sorunları ve bunları gidermeye yönelik reform hareketleri hatıratlar perspektifinde incelenmiştir.

The bureaucracy that emerges in the formation processes of states is the most important partner of politics in making and managing decisions. Political-bureaucracy relations, which sometimes lead to conflicts in management, have been debated throughout history and remain a current issue. The growth and burden of states caused bureaucratization. This situation made the bureaucracy to be unpleasant, and brought it to a position complained over time. Politics has become bureaucratic and bureaucracy has become politicized. Turkish bureaucracy, centralist and neopatrimonial tutelary bureaucracy exhibits characteristics. Turkish public bureaucracy bears traces of the Ottoman bureaucratic administration tradition. Turkey managed the bureaucracy-led split deeply detached from the people living, modernizing regime and protecting the public interest served by undertaking is not only able to see him property is located. In this study, political events of 1960-1980 period, structural and operational problems of political-bureaucracy conflict and reform movements aimed at eliminating these bureaucracy were examined in the perspective of memories.