Tasarruf açığı ve enerji açığının ekonomik büyüme üzerindeki etkisi: Türkiye analizi

Abstract

Türkiye’nin güçlü ve sürdürülebilir ekonomik büyümesini kısıtlayan ve çözüm bekleyen tasarruf açığı ve enerji açığı gibi önemli yapısal sorunu mevcuttur. Türkiye’nin dışa bağımlılığını arttıran bu iki unsur ülkenin ekonomik ve siyasi gücünü etkilemektedir. Bu bağlamda Türkiye ekonomisine şekil veren bu iki unsurun ekonomik büyüme ile arasındaki ilişki uygulanacak politikalar ve alınacak önlemler açısından önem teşkil etmektedir. Bu tezin amacı, Türkiye’de tasarruf açığı ve enerji açığı ile ekonomik büyüme arasındaki nedensellik ilişkisini incelemektir. Çalışmada bu amaçla Türkiye için 1975-2017 dönemini kapsayan yıllık veriler kullanılmıştır. Tasarruf açığı ve enerji açığı ile ekonomik büyüme arasındaki nedensellik ilişkisi Vektör Hata Düzeltme Modeli (VECM) ve Granger Nedensellik Analizi kullanılarak test edilmiştir. Çalışmanın ampirik bulgularını iki grupta incelemek gerekir. Birincisi enerji açığı ve ekonomik büyüme arasında kısa ve uzun dönemde çift yönlü nedensellik ilişki gözlenmiştir. İkincisi ise tasarruf açığı ile ekonomik büyüme arasında kısa dönemde yalnızca tasarruf açığından ekonomik büyümeye doğru, uzun dönemde ise çift yönlü nedensellik ilişkisi gözlenmiştir.

There are important structural problems of Turkey such as saving gap and energy gap which restrict strong and sustainable economic growth and wait for solution. These two factors, which increase foreign dependency of Turkey, affect economic and political power of country. In this context, the relationship between economic growth and these two factors that give way Turkey's economy is important in terms of policies and measures to be implemented. The aim of this thesis is to investigate the causal relationship between economic growth and saving gap, energy gap in Turkey. In this study, for this purpose, there were used annual data covering the period of 1975-2017 for Turkey. Causal relationship between economic growth and saving gap, energy gap were tested using Vektor Error Correction Model (VECM) and Granger Causality Analysis. Empirical findings of the study should be examined in two groups. Firstly, it is observed that there is a bidirectional causality between energy gap and economic growth both in the short and long term. Secondly, it is also observed that there is a one-way causality from saving gap toward economic growth in the short term but bidirectional causality between the saving gap and economic growth in the long term.