Sözlük tanımlamalarında kavramlar arası ilişkilendirmede görev alan sözcükler (fiilimsiler)

Abstract

Sözlüklerde sözcüklerin tanımlarına baktığımızda genel olarak sözcüğün karşıladığı kavramın içinde bulunduğu bir tür ismi ile bu tür içerisinde kendisini diğerlerinden farklı kılan özelliği/özellikleri karşılayan sözcükten/ sözcüklerden yararlanıldığını görürüz (Hartmann ve James 2002, s. 36). Bunun yanında yakın anlamlı, karşıt anlamlı bir sözcükten yararlanılarak, kullanım yeri, amacı belirtilerek, belirli bir grup, sıra, mekan; zaman çizgisi içerisinde yer alan kavramlarla ilişkilendirilerek; bileşenlerinden, yapılma aşamalarından yararlanılarak, örnek vererek yapılan tanımlamaları da görmek mümkündür. Bu çalışmamızda sözlük maddesinin tanımı yapılırken kavramlar arasında nasıl bir ilişki kurulduğu kurulan ilişki sonucu oluşturulan dizimde bu ilişkinin hangi sözcüklerle (fiilimsilerle) sağlandığı tespit edilmeye çalışılmıştır. Bunun için sınırlandırılmış sözlükler arasında yer alan yedi adet okul sözlüğünün tanım bölümlerinden bir derlem oluşturulmuş ve bu derlem içerisinde kavramlar arası ilişkilendirmede görev almış sıklığı yüksek fiilimsiler tespit edilmiştir.