Çağdaş Müşkilü'l-Kur'an (Muhammed Esed Örneği)

Abstract

Müşkilü’l-Kur’ân klasik anlamda ayetin kendi içinde veya ayetler arası sözde çelişkiden bahsetmektedir. Müfessirler bu alanla ilgili birçok eser vermişlerdir. Ancak tarihî süreç içinde yeni müşkiller oluşmaya devam etmiştir. Özellikle modern Batı düşüncesinin gelişmesi, bilimsel ilerlemelerin kaydedilmesi neticesinde bazı ayetleri anlamada ve yorumlamada yeni müşkiller meydana gelmiştir. Kur’ân’da olağanüstü olayların anlatıldığı mucizeler, ahiret ahvaline ait bazı durumlar, adalet, ceza gibi bazı ahkâm konularında farklı yorumlar yapılmıştır. Bu bağlamda biz Muhammed Esed’in “Kur’ân Mesajı” adlı tefsirini esas alarak bu konu ile ilgili ayetleri ele aldık. Muhammed Esed’in görüşleri ve klasik yorum etrafında bir araştırma yaptık. Esed olağanüstü olayları genelde tabiî bir olay olarak değerlendirmiştir. Ancak Esed’in lafza bağlı kalarak anlam verdiği ayetler de mevcuttur. Bu durum Esed’in klasik anlamda mucizeyi inkar etmediğini göstermektedir. Onun mucizeler konusundaki bu yaklaşımı tabiî olayları da mucize olarak görmesinden kaynaklanmaktadır. Esed çağdaş müşkil olarak değerlendirdiğimiz bazı ahkâm ayetlerini, içinde yetiştiği ve hitap ettiği batı insanını da dikkate alarak klasik yorumdan farklı değerlendirmeler yapmıştır. Ahiret ve ğaybla alâkalı konuları mecaz olarak ele almıştır. Bilimsel içerikli ayetlere yaklaşımı ise makûl bir yaklaşımdır. Bütün bu özellikleri ile beraber Esed Türkiye’de Kur’ân çalışmalarına bir soluk getirmiştir. Büyük bir emeğin ürünü olan bu eser hâlâ etkisini devam ettirmektedir. Esed aynı zamanda birçok açıdan eleştirilmiştir.