Dökme demirden üretilen fren disklerinin mekanik özelliklerinin iyileştirilmesi

Abstract

Bu çalışma araçlarda kullanılan fren diskleri üzerine yapılmıştır. Fren disklerinin aşınma sürecinin incelenmesi için ısıl işlem uygulanmış ve ısıl işlem uygulanmamış parçaların mekanik özellikleri değerlendirilmiştir. Lamel grafitli gri dökme demirden üretilen fren diskinden numuneler elde edilerek östemperleme ısıl işlemine tabi tutulmuştur. Östemperleme işlemi 900°C yapılarak 275°C ve 325°C iki farklı sıcaklıkta 5, 15, 30 ve 60 dk olmak üzere 4 farklı soğutma süresi kullanılarak ısıl işlemleri yapılmıştır. Bu numunelerin testleri Afyon Kocatepe Üniversitesi Araştırma Laboratuvarlarında ve Sakarya Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Laboratuvarlarında gerçekleştirilmiştir.

Numuneler üzerinden darbe, sertlik ve ball on disk aşınma testleri yapılmıştır. Numunelerden deney sonrası mikro yapı görüntüleri alınmıştır. Mikro yapılar ve mekanik özellikler incelendiğinde yapılan ısıl işlem uygulamasının malzemenin mekanik özelliklerini iyileştirdiği görülmüştür.

This study is related to brake discs that are used in vehicles. In order to investigate the wear process of the brake discs, the mechanical properties of the heat-treated parts and non-heat treated parts were evaluated. Samples were obtained from brake disc that is produced from gray cast iron with lamella graphite and it was subjected to austempering heat treatment. The austempering process was carried out at 900°C and heat treatment was performed at two different temperatues as 275°C and 325°C by using four different cooling times such as 5, 15, 30 and 60 minutes. The tests of these samples were carried out in Afyon Kocatepe University Research Laboratories and Sakarya University Metallurgical and Materials Engineering Laboratories.

Impact, hardness and ball on disc wear tests were performed on the samples. After the test, microstructure images were taken from the samples. When the micro structures and mechanical properties were analysed, it was seen that the heat treatment application improved the mechanical properties of the material.