Afyonkarahisar koşullarında arıcıların sosyo-demografik durumu ve eğitim ihtiyaçları ile işletme özelliklerinin belirlenmesi

Abstract

Bu araştırmada Afyonkarahisar’da arı yetiştiriciliği yapan işletmelerin yapısal özellikleri, pratik yetiştirme uygulamaları, üretim performansı ile arıcıların sosyo-demografik özellikleri, eğitim ihtiyaçları ve sektörünün sorunlarına katılım düzeylerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Afyonkarahisar il merkezi ve ilçelerinde bulunan arıcılık işletmelerinin coğrafik dağılımı da dikkate alınarak 84 adet işletmede araştırma yürütülmüştür. Arıcılık işletmelerinin özelliklerinin belirlenmesi ile arıcıların eğitim ihtiyaçları ve sektörel sorunlara ilişkin katılımlarını belirlemek üzere üç değerlendirme formu geliştirilmiştir. Arıcılık işletmelerinde ortalama kovan kapasitesi 323,98 adet olup, başlıca geleneksel bal, polen ve bal mumu üretimi yapıldığı belirlenmiştir.Ortalama kovan başına bal üretimi 14,28 kg iken, işletme büyüklüğü arttıkça bu değerin de arttığı tespit edilmiştir. İşletmelerin yarısında arı hastalıkları görülürken, Varroa problemi işletmelerin %92,86’ında görülmüştür. İşletmelerin üçte ikisinin arı nakillerini kiralık araçlarla yaptığı ve arılıklarda doğal afetlere karşı acil durum planı bulunmadığı görülmüştür.Tamamı erkek olan arıcıların eğitim seviyesinin düşük ancak yaşının ve arıcılık tecrübesinin yüksek olduğu belirlenmiştir. Arıcıların bildirdiği en başlıca eğitim ihtiyaçları arıcılıkla ilgili mevzuat ve yasal yükümlülükler, mesleki örgütlenme, Türkiye’deki ballı bitkilerin yerleri ve özellikleri, arı hastalıkları, işletme kayıtlarının tutulması, mevsimsel arı bakımı, arılarda suni tohumlama, balda kalıntı izleme, yenilikçi pazarlama yöntemleri, markalaşma ve ambalajlama gibi konularda yoğunlaşmıştır. Arıcılar zirai ilaçlama, pazarlama, paketleme ve markalaşma, yüksek girdi maliyetleri, rekabet edebilirlik, desteklemeler, arılıklar ve barınma sorunları ile ilgili yasal düzenlemelere ilişkin sorunların sektörün en önemli problemleri olduğunu bildirmiştir. Ayrıca, arıcılar uygun flora ve bal ormanları, balda kalite izleme ve denetimler, ilgili üniversiteler ile iletişim ve iş birliği, apiterapi ve diğer arıcılık konularında eğitim gibi olanakların yetersiz olduğunu bildirmiştir. Sonuç olarak, arıcılık işletmelerinin yüksek üretim maliyetleri ile arı sağlığı ve ürün pazarlama konularında önemli problemleri bulunmakta olup, arıcıların özellikle arılık temini, konaklama, barınma, eğitim ve sosyal sorunlarının giderilmesi için desteklenmesine ihtiyaç bulunmaktadır.

It is aimed to determine the structural characteristics, beekeeping practices and production performance of the beekeeping enterprises in Afyonkarahisar and to examine the socio-demographic characteristics of the beekeepers, their training needs and participation regarding the sectoral problems. Considering the geographical distribution of beekeeping enterprises in the city centre and districts of Afyonkarahisar, research was conducted in 84 enterprises. Three evaluation forms have been developed in order to determine the characteristics of beekeeping enterprises and to determine the training needs of beekeepers and their participation in sectoral problems. The average hive capacity in beekeeping enterprises was 323.98, and it has been determined that traditional honey, pollen and beeswax were mainly produced. While the average honey production per hive was 14.28 kg, it was determined that this value increased as the size of the enterprises capacity increased. While bee diseases were reported in half of the enterprises, 92.86% of the enterprises had Varroa problems. Two-thirds of the enterprises were transporting bees with rental transport vehicles and there was no emergency plan for natural disasters in the apiaries. All of the beekeepers were male and it was determined that their education level was generally low, but their age and beekeeping experience was high. The main training needs reported by beekeepers concentrated on subjects such as apiarian legislation and legal obligations, occupational organization, positions and properties of honey plants in Turkey, bee diseases, keeping enterprises records, seasonal bee care, artificial insemination in bees, residue monitoring in the honey, innovative marketing strategies, branding and packaging. Beekeepers reported that the problems related to agricultural pesticide, marketing, packaging and branding, high input costs, competitiveness, supports, apiaries and housing problems and the related regulations are the most important problems of the sector. In addition, beekeepers reported that flora and honey forests, quality monitoring and inspections in honey, communication and cooperation with relevant universities, training in apitherapy and other beekeeping issues was insufficient. As a result, beekeeping enterprises have significant problems in terms of high production costs, bee health and marketing and the beekeepers need to be supported especially against the provision of apiaries, accommodation, training and social problems.