Erken çocukluk döneminde yönetici işlevlerin gelişimi ve değerlendirilmesi ile ilgili Türkiye’de yapılan bilimsel çalışmaların incelenmesi

Abstract

Çağımızın getirileri içinde olumlu olduğu kadar bilinçsiz tüketim sonucu olumsuz özellikleri de yadsınamaz olan dijital kültür etkileri gündemdedir. Gelişmekte olan ülkemizde hızlı teknolojik değişimlerin etkisiyle büyüyen çocuklar; hızlı tüketen, sabırsız, tatminsiz bireylere dönüşmektedir. Yönetici işlevler; yeni karşılaşılan görevleri gerçekleştirmek için gerekli olan karmaşık bilişsel süreçler olarak tanımlanır. Kritik dönemlerin içinde bulunduğu erken çocukluk dönemi çocukların yönetici işlevlerinin gelişimi ve değerlendirilmesi açısından değerlidir. Bu araştırma, erken çocukluk döneminde yönetici işlevlerin gelişimi ve değerlendirilmesi konusunda bilimsel çalışmaların incelenmesi amacıyla yapılmıştır. Yapılan araştırmada doküman analizi yöntemi kullanılmıştır. Bu yöntem, araştırılması planlanan konular hakkında bilgi içeren yazılı materyallerin analizini kapsar. Araştırmada belirlenmiş bilimsel çalışmalardan; yüksek lisans ve doktora tezlerine Ulusal Tez Merkezi; makalelere ulusal ve uluslararası hakemli eğitim dergilerini kapsayan Google Akademik kullanılarak ulaşılmıştır. Ardından yönetici/yürütücü işlevlerin kapsadığı kavramlardan belirlenen ‘çalışma belleği, dikkat, dürtü, empati, ketleme, öz düzenleme, problem çözme, bilişsel esneklik, akıl yürütme’ anahtar kelimeleri ile taramaya devam edilmiştir. Bu doğrultuda, 2000-2017 yılları arasında yurt içinde yapılmış 34 bilimsel çalışma, araştırma kapsamına alınmıştır. Ülkemizde yönetici işlevlerin erken çocukluk dönemindeki gelişimine yönelik az sayıda çalışma göze çarpmaktadır. Özellikle bu çalışmaların eğitim alanında bilişsel ve duygusal bütünlükte ele alınmadığı tespit edilmiştir.

The effects of the digital culture are on the agenda as well as the negative effects of unconscious consumption. Growing children in our developing country due to rapid technological changes; it turns into fast-consuming, impatient, unsatisfied individuals. Executive functions; it is defined as the complex cognitive processes needed to perform the new tasks encountered. Early childhood period in which critical periods are present is valuable for the development and evaluation of executive functions of children. The aim of this study is to investigate scientific studies on the development and evaluation of executive functions in early childhood. The method of research is document analysis. This method includes the analysis of written materials with information about the issues planned to be investigated. Scientific researches determined in the research; National Thesis Center for master's and doctoral theses; the articles were obtained by using Google Scholar covering national and international peer-reviewed educational journals. Then, scanning was continued with the keywords ’working memory, attention, impulse, empathy, inhibition, self-regulation, problem solving, cognitive flexibility, reasoning tar which are the concepts covered by the executive functions. In this respect, 34 scientific studies conducted in the country between 2000-2017 were included in the study. In our country, few studies on the development of executive functions in early childhood stand out. In particular, it has been determined that these studies are not addressed in cognitive and emotional integrity in the field of education.