Toplumsal anımsamanın millî bayramlar ile gerçekleşmesi: 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı örneği Social remembrance with national holidays: the case of april 23 national sovereignty and children's day

Abstract

Bayramlar, toplumsal anımsamanın meydana geldiği önemli alanlardır. Aktarılan bilgi, deneyim ve geleneğin karşılığı olan kültürel bellek, bayramlar aracılığıyla geleceğe aktarılır. Bu aktarımda bayramların sahip oldukları işlevler toplumsal anımsamayı sağlar. 23 Nisan 1920’de TBMM’nin açılması uyanış hareketinin ve rejim değişikliğinin en önemli sembolüdür. Verilen mücadele ve meclisin kuruluşu bir sembolizm yaratır ve düşünceler sisteminin bir unsuru haline gelir. Bunun devamlılığı için de törenlerin kutlanması kararlaştırılır. Bu yüzden kuruluştan bir yıl sonra mücadeleyi meşrulaştırmaya yönelik olarak “Hâkimiyet-i Milliye Bayramı” adında bir millî bayramın kutlanması kararlaştırılır. Daha sonra 1917 yılında kurulan ve 1921 yılında da Ankara’da kurumsallaşan “Himaye-i Etfal Cemiyeti”nin çabalarıyla bu bayram çocuklarla anılmayan başlar. 1981 yılında da bugünkü 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı” adına kavuşur. Bu bayram sahip olduğu politik işlevler, kültürün aktarımını sağlaması, kültürel ve toplumsal kimliklerin inşasına destek vermesi ve eğlendirme işlevi ile toplumsal anımsamayı sağlar. Millî iradeye meşruiyet kazandırması ve bu yolda verilen mücadelenin Türk çocuğuna anımsatılması bayramın politik işlevleridir. Bayramdaki icralar, Türk kültüründen taşıdığı izler, sürekli olarak “millî” değere yaptığı göndermeler, toprak ve vatan hassasiyeti, atalarla ilgili saygı tamamen Türklerin eski kültürlerindeki kült tasarımları ile ilgilidir. Bayramın sahip olduğu ortak simgesel sistemi kullanmak toplumsal kimliklerin inşasına destek olur. Okunan şiirler, düzenlenen yarışmalar, yapılan geçitler, sergilenen temsiller katılımcıların eğlenmelerini sağlar ve bir sonraki bayrama katılımcı sayısını artırır. Söz konusu bu işlevler toplumsal anımsamanın gerçekleşmesini sağlar.

Holidays are important for social remembrance to take place. The equivalent of the shared knowledge, experience and tradition -cultural memory is transferred to the future through holidays. In this transference context, the function of holidays is to provide social remembrance. The announcement of having established the Turkish Grand National Assembly on April 23, 1920 is the most important symbol of the independent movement. The struggle for independence and the establishment of the assembly create a potent symbol and become an element of the system of ideas. To provide continuance, it’s decided to celebrate remembrance days. Therefore, one year after the establishment, it’s decided to celebrate a national holiday called ‘Turkish National Sovereignty’ (Hâkimiyet-i Milliye Bayramı) to legitimize the struggle. With the efforts of the social services and child protection institution called “Himaye-i Etfal Cemiyeti", which was founded in 1917 and institutionalized in Ankara in 1921, this National Holiday begins to be attributed to children. Since 1981, it has been called April 23 National Sovereignty and Children’s Day. With its political functions, cultural transmission, contributions for the construction of cultural and social identities, and entertainment features; this national holiday provides social remembrance. Giving legitimacy to the national will and reminding the struggle of independency to Turkish children are the political functions of the national holiday. The performance in the holiday, the motifs it carries from the Turkish culture, its constant references to the "national" value, the sensitivity of the land and homeland, the respect for the ancestors are all related to the cult designs of the ancient cultures of the Turks. Using the shared symbolic system that the national holiday has, contributes to the construction of social identities. The poems read, the competitions organized, the parades made, the performance exhibited provide the participants to have fun and increase the number of participants in the next holiday. These aforementioned functions enable social remembrance to take place.