İnternet alışverişlerinde algılanan tüketici risklerinin online satın alma davranışı üzerine etkisi: Türkiye-İran karşılaştırması

Abstract

İnternet günümüzde insan yaşamının büyük ve önemli bir parçasını oluşturmaktadır. Teknolojinin hızla gelişmesi ile birlikte tüketicilerin ve işletmelerin etkileşim boyutu da değişmiştir. İnternetin insan hayatını bu denli etkilemesinden sonra internet üzerinden alışveriş yapan tüketicilerin davranış ve tutumları işletmeler açısından daha önemli hale gelmiştir. Çalışmanın amacı da Türkiye ve İran’da yaşayan internet üzerinden alışveriş yapan tüketicilerin algıladıkları risklerin satın alma davranışlarına etkisini ölçmektir. Ayrıca demografik özelliklerine göre ayrışan gruplarda risk algısı düzeyinin farklı olup olmadığı da araştırılmıştır. Konuya yönelik kavramsal açıklamalardan sonra internet alışverişlerinde algılanan tüketici risklerinin, online satın alma davranışı üzerine etkisi, Türkiye-İran’da yaşayan örneklem grup üzerinden belirlenmeye çalışılmıştır. Araştırmada veri toplama yöntemi olarak anket yöntemi uygulanmıştır. Bu doğrultuda Türkiye’de 448, İran’da ise 409 kişiden online olarak anket yöntemi ile veri toplanmış ve sonuçları analiz edilip yorumlanmıştır. Çalışma kapsamında Türkiye ve İran’da yaşayan tüketicilerin internet alışverişlerindeki risk algıları ve bu algıların alışverişlerine olan etkisi belirlenmiştir. Türkiye’de internet üzerinden alışveriş yapan tüketicilerin, algılanan zaman riskinin ve finansal risklerin satın alma davranışına etkisi olduğu sonucuna ulaşılırken, algılanan ürün ve psikolojik-sosyal risklerin satın alma davranışına etkisi olmadığı sonuçlarına varılmıştır. İran’da ise algılanan finansal, zaman ve psikolojiksosyal risklerin satın alma davranışına etkisi olduğu görülürken, algılanan ürün riskinin satın alma davranışına etkisi olmadığı ortaya çıkmıştır.

The internet has been the largest and the most important part of human life. With the rapid development of the technology, the interaction between consumers and businesses has also changed. As the internet has affected human life so much, the behavior and attitudes of the consumers who shop on the internet have become more important for businesses. The purpose of the study is to measure the effects of perceived risk on the online purchasing behavior of consumers who lives in Iran and Turkey. Furthermore, it was investigated whether there is a significant difference between groups on the basis of demographic characteristics such as age, education level and income status with regards to risk perception. The survey method was implemented as the method of research. Surveys were filled by 448 people in Turkey, and 409 in Iran via online surveys and the results were analyzed and discussed. Within the study, in Turkey, consumers who shop on the internet perceived time risk and financial risks have an impact on purchasing behavior, perceived product and psychological-social risks have no effect on purchasing behavior. While in Iran, perceived financial risk, time risk and psychological-social risks have an impact on purchasing behavior, it was concluded that perceived product risk had no effect on purchasing behavior.