İbn Batuta Seyahatnamesi’nin sosyal bilgiler dersi öğretim programı kazanımları doğrultusunda incelenmesi

Abstract

Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olarak haklarının ve sorumluluklarının bilincinde; milletini ve vatanını seven bireyler yetiştirilmesi Sosyal Bilgiler dersinin amaçları arasında yer almaktadır. Bu amaçlar doğrultusunda Sosyal Bilgiler dersi öğretiminde ve Sosyal Bilgiler öğretmenlerinin yetiştirilmesinde sözlü ve yazılı kaynaklardan yararlanılabilir. Seyahatnameler edebi ürün olarak kültür, sosyoloji, siyasi ve ekonomik bilgileri içeren önemli kaynaklardan biridir. Ele alınış ve okuyucuya aktarılmak istenen bilgilerin edebi bir üslupla verilmesi seyahatnameye karşı merak ve ilgi uyandırır. Bu araştırmanın amacı İbn Batuta Seyahatnamesi’nin Sosyal Bilgiler dersi öğretim programında yer alan 5. sınıf, 6. sınıf ve 7. Sınıf kazanımları bağlamında incelemektir. İbn Batuta Seyahatnamesi’nde hangi kazanımın ne şekilde verildiğinin belirlenmesi amacıyla iki ciltlik eser araştırmacı tarafından incelenmiştir. Araştırmada veri toplama aracı olarak doküman incelemesi kullanılmış, seyahatnamede elde edilen bulgular içerik analiziyle ayrıntılı olarak incelenmiş. İbn Batuta Seyahatnamesinde yer alan kazanımlar belirlenip araştırmacı tarafından oluşturulan kategori-kod ve içerikler ilişkilendirilerek şekiller halinde sunulmuş, sayfa ve cilt numaralarıyla birlikte doğrudan alıntılar ile desteklenmiştir. Araştırma sonucunda İbn Batuta Seyahatnamesi’nden elde edilen içeriklerin Sosyal Bilgiler eğitiminde kullanılabileceği sonucuna ulaşılmıştır. Araştırmada 5.sınıf 11 kazanımı ile ilişkin 5 kategori ve 15 kod oluşturulmuştur. 6.sınıf 14 kazanımı ile ilişkin 6 kategori ve 16 kod oluşturulmuştur. 7.sınıf 10 kazanımı ile ilişkin 5 kategori ve 11 kod oluşturulmuştur. Araştırmada en fazla; Kültür ve Miras, İnsanlar Yerler ve Çevreler, Üretim Dağıtım ve Tüketim öğrenme alanlarında yer alan kazanımlar ile ilişkilendirilmiştir. En az ilişkilendirilme Birey ve Toplum, Küresel Bağlantılar, Bilim, Teknoloji ve Toplum öğrenme alanlarında yer alan kazanımlar ile yapılmıştır. Araştırmada hiç ilişkilendirilmeyen kazanımlar Etkin Vatandaşlık öğrenme alanı içerisinde yer almaktadır.

As a Turkish citizen to educate individuals who aware of their responsibilities and rights, patriotic and nationalist is one of the aims of the social studies course. For these purposes, verbal and written sources can be used in the training of social studies teachers and the teaching of social studies courses. As a literary product travel books are one of the most important sources that contain cultural, sociological, political, and economic information. Handling the style of the book and explaining the information to be conveyed to the reader in a literary style arouses curiosity and interest. The aim of this study is to examine Ibn Battuta's travel book in the context of the 5th, 6th, and 7th grades acquisitions of the module of social science in the curriculum. Two volumes of the travel book were examined by the researcher to determine which acquisition was given and how in Ibn Battuta’s travel book. Document analysis was used by the researcher as a data collection tool in the study, and the findings obtained in the travel book were examined in detail with content analysis. The acquisitions in Ibn Battuta travel book were determined and the category-code and contents created by the researcher were presented in figures by associating them and supported by direct quotations together with page and volume numbers. The research concluded that the contents obtained from Ibn Batuta Seyahatname can be used in Social Studies education. In the research, categories and 15 codes related to 5th grade 11 acquisition were created. 6 categories and 16 codes were created for the categories related to the 6th grade 14 acquisition. Categories related to 7th grade 10 acquisition, 5 categories and 11 codes were created. More in our research; Culture and Heritage, Places Places and Environments, Production, Distribution and Consumption are associated with learning field outcomes. Associating with the Best Achievement Individual and Society, Connections Science, Technology and Society have been made with the acquisitions involved in learning. The unrelated gains in the research include completing Active Citizenship education.