Ahmetcan Osman’ın şiirlerindeki dil özellikleri ve üslubunun İncelenmesi

Abstract

Uzun bir geçmişe sahip olan çağdaş Uygur edebiyatı 20. yüzyılın başlarında çok hareketli bir dönem geçirir. Dönemin siyasi olayları ve yenileşme hareketleri edebiyatın şekillenmesinde aktif rol oynar. Kültür Devrimi’nin sona ermesi ile 1980’li yıllarda çağdaş Uygur şiirinde “Yéñiçe Şéir” adıyla yeni bir şiir akımı ortaya çıkar. Ahmetcan Osman bu akımın en önemli temsilcisi olarak görülür. Bu yeni hareketin adı hakkında çeşitli tartışmalar yaşanmıştır. Bu şiirlerin temelini anlam kapalılığı ve sembol ifadeler oluşturur. Sembol ifadelerle kelimelere farklı anlamlar yüklenir. Bu çalışmada Ahmetcan Osman’ın şiirlerinden faydalanılarak şairin dil özellikleri ve üslubu incelenmiştir. İnceleme için şairin “Exmetcan Osman Tallanma Şéirliri” adlı eseri esas alınmıştır. Eserde toplamda seksen sekiz şiir bulunmaktadır. Çalışmamızın birinci bölümünde Ahmetcan Osman ve yaşadığı dönem ile ilgili bilgiler verilmiştir. Onun yaşadığı olaylar şiirlerine yansımış durumdadır. İkinci bölümde şairin şiirlerinin transkripsiyonu ve Türkiye Türkçesine aktarımı yapılmıştır. Üçüncü bölümde ise şairin şiirlerinden hareketle dil ve üslup özellikleri incelenmiştir.

Contemporary Uyghur literature, which has a long history, had a very active period in the early 20th century. Political events and innovation movements of the period play an active role in shaping the literature. With the end of the Cultural Revolution, a new trend of poetry emerged in the contemporary Uyghur poem in the 1980s under the name “Yéñiçe Şéir”. Ahmetcan Osman is seen as the most important representative of this trend. There have been various debates about the name of this new movement. The underlying meaning and symbolic expressions form the basis of these poems. Different meanings are attributed to words with symbolic expressions. In this study, the language features and style of the poet were examined by using the poems of Ahmetcan Osman. The poet's work titled “Exmetcan Osman Tallanma Şéirliri” was taken as a basis for the analysis. There are eighty-eight poems in the work. In the first part of our study, information about Ahmetcan Osman and his period was given. His events (experiences) are reflected in his poems. In the second part, transcription of the poet’s poems and their transfer to Turkish is made. In the third section, language and style features are examined based on the poetry of the poet.