Anayasal bağlamda mülkiyet hakkı ve Türkiye’de yabancıların mülk edinmesine ilişkin bir inceleme

Abstract

Kişinin eşya üzerinde kurduğu hâkimiyet ile ortaya çıkan ilişki, mülkiyet kavramıyla ifade edilmektedir. Kişilerin eşya ile olan ilişkileri tarih boyunca hukuk başta olmak üzere sosyal bilimlerin birçok farklı alanını ilgilendiren önemli bir tartışma konusu olmuştur. Mülkiyet hakkı, sahibine şey üstünde en geniş yetkileri tanıyan bir ayni hak çeşididir. Birçok anayasa ve uluslararası belge, mülkiyeti, bir hak olarak tanımakta ve korumaktadır. Türkiye Cumhuriyeti’nin 1961 ve 1982 Anayasalarında mülkiyet hakkı, temel bir hak olarak düzenlenmiştir. Fakat bu anayasalarda mülkiyet hakkının hukuki niteliği ve kapsamı ile ilgili olarak bir hükme yer verilmemiştir. Anayasa Mahkemesi, mülkiyet hakkına ilişkin verdiği kararlarla bir nitelendirmeye gitmiş ve mülkiyet hakkının bireylere maddi ve gayri maddi mallar üzerinde kullanma, yararlanma ve tasarruf yetkileri verdiğini kabul etmiştir. Devletlerin vatandaşları ile yabancı kişiler arasında ayrıma gittikleri alanlardan birisi de mülkiyet ilişkisidir. Yabancıların bir devlette mülk edinmeleri farklı birtakım hukuki düzenlemelere tabi olabilmektedir. Bu çalışmada, anayasal bağlamda mülkiyet hakkı ve yabancıların mülk edinmesi konusu işlenmiştir.

The relationship that arises with the ownership of a person on the property is expressed by the property right. The relationship of individuals with things has been an important topic of debate throughout history in many different fields of social sciences, particularly in law. Property right is a kind of real rights that gives its owner the broadest powers on a possession. Many constitutions and international documents recognize and protect property as a right. Property rights are expressed as a fundamental right in the Constitution of the Republic of Turkey in 1961 and 1982. However, these constitutions do not include a provision in relation to the legal nature and scope of the property right. A qualification was created by the Constitutional Court's decisions regarding property right, and it was acknowledged that it gives individuals the right to use, utilize and save money on tangible and intangible property. One of the areas in which states distinguish between citizens and foreign persons is the property relationship. Foreigners' acquisition of property in a state may be subject to several different legal regulations. In this study, the constitutional context of the property right and property acquisition of foreigners were discussed.