Türkmen şair Kerim Gurbannepesov’un acı günler süyci günler adlı eserinin bağlam sözlüğünün oluşturulması

Abstract

Sözcükler, kullanıldığı yere göre her zaman akla ilk gelen anlamını vermeyebilir. Çoğu sözcük birden fazla bağlamda kullanılabildiği için onları bağımsız olarak değil metnin bütünüyle ilişkilendirmek gerekir. Bu konuda araştırmacılara ve okuyuculara fayda sağlamak adına bağlamlı dizin ve işlevsel sözlük çalışmaları yapılmaktadır. Bu sözlük çalışmaları TEBDİZ (Türk Edebiyatı Bağlamlı Dizinleri ve İşlevsel Sözlüğü) ile sistemleşmiştir. Bu çalışmada da Kerim Gurbannepesov’un “Acı Günler Süyci Günler” adlı eserin bağlam sözlüğü TEBDİZ yardımı ile hazırlanmıştır. Bu çalışma ile Türk dünyası edebiyatları için büyük önem taşıyan Kerim Gurbannepesov’u tekrar anmak ve Türkmen Türkçesinde daha önce yapılmamış olan bağlam sözlüğü çalışmasının ilk defa yapılması amaçlanmıştır. Bunlarla birlikte şairin hayatı, edebi kişiliği, eserleri, şair hakkında literatür çalışması gibi konularda bilgiler verilip Türkmenler ve Türkmen edebiyatına değinilmiştir. Böylelikle eserin kelime hazinesi hem de Kerim Gurbannepesov’un üslup özellikleri ortaya konulmaya çalışılmıştır. Türkmen Türkçesi üzerine yapılan çalışmaların az olması nedeniyle yapılacak nitelikli çalışmaların bilim dünyasına katkıda bulunması umulmaktadır.

Words may not always give the first meaning that comes to mind, depending on where they are used. It is necessary to associate them with the entire text, not independently since most words can be used in more than one context, Contextual index and functional dictionary studies are being conducted in order to advantage the researchers and the readers on this subject. These dictionary studies have been systematized with TEBDİZ (Turkish Literature Contextual and Functional Dictionary). In this study, contextual dictionary of Kerim Gurbannepesov's “Acı Günler Süyci Günler” was prepared with the help of TEBDİZ. The aim of this study is to remember Kerim Gurbannepesov, who is of great importance for Turkish world literature and to make the first ever contextual index and functional dictionary study in Turkmen Turkish which has not been done before. In addition, it has been given information aboout the poet's life, his literary personality, his works and literature studies about the poet and Turkmens and Turkmen literature were mentioned. Thus, the vocabulary of the work and the stylistic features of Kerim Gurbannepesov were tried to be put forward. It is hoped that qualified studies will contribute to the scientific world due to the limited number of studies on Turkmen Turkish.