Bizans imparatorluğu’nda IX. Konstantinos Monomakhos dönemi (1042-1055)

Abstract

VIII. Konstantinos 1028 yılında vefat ettiğinde geride erkek bir varis bırakmamıştır. Makedon Hanedanı’nın meşruiyeti tartışma konusu olmadığından, Bizans İmparatorluğu, VIII. Konstantinos’un kızları Zoe ve Theodora eli ve aracılığı ile yönetilmiştir. Bu bağlamda, Zoe’nin üçüncü eşi olup 1042-1055 yılları arasında hüküm süren IX. Konstantinos, Makedon Hanedanı’nın son İmparatorudur. IX. Konstantinos’un saltanatı Bizans’ın XI. yüzyılda, II. Basileios ile I. Aleksios dönemleri arasında yaşadığı kriz sürecindeki en istikrarlı zamandır. Buna karşın, IX. Konstantinos’un saltanatı iç ve dış siyaset bakımından oldukça hareketli geçmiştir. IX. Konstantinos, başta dönemin en önemli komutanı Georgios Maniakes’in 1042’deki isyanı olmak üzere, pek çok isyan ve komplo girişimine karşı iktidarını muhafaza etmeyi başarmıştır. Başkente saldıran Rusları savuşturduktan sonra Ani Ermeni Krallığı’nı ilhak etmiştir. Sonrasında IX. Konstantinos için sıkıntılı günler başlamıştır. IX. Konstantinos, batıda Güney İtalya’yı istila eden Normanlar, doğuda İmparatorluk topraklarına akınlar düzenleyen Selçuklular, kuzeyde ise Tuna’yı aşan Peçenekler ile aynı anda mücadele etmek zorunda kalmıştır. Bu, Bizans tarihindeki en önemli kırılma anlarından biridir. Bütün bunlar yetmezmiş gibi 1054’te Roma ile Konstantinopolis Kiliseleri arasında büyük bir ihtilaf yaşanmıştır. IX. Konstantinos, siyasî ve askerî gelişmelerin yoğunluğuna rağmen, ilim insanlarını himaye ederek Konstantinopolis’te hukuk ve felsefe eğitimi veren iki okul kurmuştur. Ayrıca İmparatorluk sınırları içinde ve dışında pek çok imar faaliyetinde bulunmuştur.

When Constantine Vİİİ died in 1028, he left no male successor. Since the legitimacy of the Macedonian Dynasty was not a matter of debate, the Byzantine Empire was ruled by the hands and agency of Constantine Vİİİ’s daughters, Zoe and Theodora. İn this context, Konstantinos İX, who was Zoe’s third wife and ruled between 1042 and 1055, is the last Emperor of the Macedonian Dynasty. The reign of Constantine İX is the most stable time in the crisis period of Byzantium in the 11th century, between the periods of Basil İİ and Alexios İ. Nevertheless, the reign of Constantine İX was very active in terms of domestic and foreign politics. Constantine İX managed to maintain his power against many rebellion and conspiracy attempts, especially the rebellion of Georgios Maniakes in 1042, the most important commander of the period. After fending off the Russians who attacked the capital, he annexed the Armenian Kingdom of Ani. Afterwards, troubled days began for Constantine İX. Constantine İX had to fight simultaneously with the Normans, who invaded Southern İtaly in the west, Seljuks, who raided the Empire lands in the east, and in the north Pechenegs, who crossed the Danube. This is one of the most important breaking moments in Byzantine history. As if all this were not enough, in 1054 there was a great conflict between the Churches of Rome and Constantinople. Despite the intensity of political and military developments, Constantine İX patronized scholars and established two schools in Constantinople that gave education in law and philosophy. He also carried out many construction activities within and outside the borders of the Empire.