Büyük İskender sonrası Helenizm ve Diadokh antigonos monophtalmos (MÖ. IV. Yüzyıl)

Abstract

M.Ö. 356 yılında Makedonya’nın başkenti olan Pella’da doğan Büyük İskender’in babası Kral II. Philippos, annesi Olympias’dır. Büyük İskender çocukluk döneminde Aristoteles’ten Yunan kültürü üzerine dersler almıştır. Büyük İskender 20 yaşına geldiğinde babası II. Philippos’un Pers seferini gerçekleştiremeden bir suikast ile öldürülmesi ile birlikte 13 yıl sürecek olan hükümdarlık dönemi başlamıştır. Büyük İskender babasının yapmadığı Asya seferini gerçekleştirmiş, Hindistan’a kadar uzanan bilinen dünyanın çoğunu ele geçiren büyük bir lider olmuştur. Büyük İskender ele geçirdiği yerlerde Yunan dili ve kültürünün hâkim olduğu bir dünya imparatorluğu kurmayı arzu etmiştir. Ancak M.Ö.323’te yakalandığı sıtma hastalığından kurtulamayarak bu hayalini gerçekleştiremeden ölmüştür. Diadokh Antigonos’un M.Ö. 382 yılında Makedonya’da doğduğu bilinmekle beraber ailesi hakkında fazla bilgi yoktur. Büyük İskender’in babası II. Philippos’un generallerinden biri olan Diadokh Antigonos, II. Philippos döneminde bilinmeyen bir savaşta tek gözünü kaybederek Monophtalmos (tek gözlü) lakabını almıştır. Diadokh Antigonos Monophtalmos, II. Philippos’dan sonra oğlu Büyük İskender’in de generalliği yapmıştır. Granikos savaşından sonra Frigya satrapı olarak görev yapmıştır. Zeki ve strateji uzmanı olarak şöhret kazanmıştır. Büyük İskender sonrasında Anadolu’da kendi Helenistik krallığını kurmuş ve parçalanmış olan imparatorluğu yeniden birleştirmek istemiştir. Bunun için diğer Diadokhlarla mücadelelere girişmiştir. Fakat M.Ö. 301 yılında İpsos Savaşı’nda hayatını kaybetmiştir. Yunan kültürünün, Büyük İskender ile geniş coğrafyalara ulaşmasıyla birlikte Akdeniz ve Ön Asya’da ki diğer kültürler ile kaynaşması sonucunda yeni bir kültür olarak Helenizm ortaya çıkmıştır. Bu kültür kaynaşması sadece Büyük İskender dönemi ile sınırlı kalmayıp ölümünden sonra halefleri tarafından devam ettirilmiş, etki alanı da oldukça fazla olmuştur. Büyük İskender’in halefleri kendi krallıklarını kurduktan sonra da hüküm sürdükleri bölgelerde Helenizm kültürünün etkisini arttırmak için ellerinden geleni yapmışlardır. Helenizm kültürü ile sanat, tarih, mimari, coğrafya ve felsefe alanlarında birçok eser ortaya çıkmıştır. Eski şehirler mimari özellikleri korunarak yeniden dizayn edilmiş, yeni kurulan şehirlere eski mimari özellikler yansıtılmıştır. Uzun süre etkili olan Helenizm kültürünün Aktium savaşı sonrası etkinliği yavaş yavaş ortadan kalkmıştır

Alexander the Great’s, born in Pella, the capital of Macedonia, in 356 BC., father was King II. Philippos and mother was Olympias. Alexander the Great had lessons about Greek culture from Aristotle in his childhood. When Alexander the Great turned 20, the reign period that would last for 13 years began within his father Philippos II being assassinated without carrying out the Persian expedition. Alexander the Great carried out an expedition to Asia that his father hadn’t managed to do. He had been a great leader, taking over most of the known world stretching back to India. Alexander the Great wished to establish a world empire could ruled over by Greek language and culture in the places he conquered. However, he died of the malaria disease he caught by not recovering from it in 323 BC without being able to fulfil this dream. Although it is known that Diadokh Antigonos was born in Macedonia in 382 BC., there is not much information about his family. Diadokh Antigonos, one of the Philippos II generals, lost his one eye in an unknown war and received the nickname Monophtalmos (one-eyed) at the period of Philippos II. He served as the Phrygian satrap after the war of Granikos. He gained fame as an intelligent and expert of strategist. Alexander the Great established his own Hellenistic kingdom in Anatolia and wanted to reunite the empire that had been fragmented. So he began to struggle with other Diadokhs. But He died in the Battle of Ipsos in 301BC. Hellenism emerged as a new culture as a result of its fusion with other cultures in the Mediterranean and Central Asia reaching wide geographies with Alexander the Great. This transculturation was not only limited with the period of Alexander the Great’s reign, but also was continued by his successors after his death, and his area of influence was quite a lot. Alexander the Great's successors did their best to increase the influence of Hellenistic culture in the regions they ruled after they had established their own kingdoms. Plenty of works appeared in the fields of art, history, architecture, geography and philosophy by means of the culture of Hellenism. The old cities were redesigned by preserving their architectural features, and the old architectural features were reflected in the newly established cities. The effectiveness of the culture of Hellenism, which was effective for a long time, gradually disappeared after the battle of Aktium.