Messiaen’in Vingt Regards sur l’enfant-Jesus isimli eserindeki üslupsal örüntüler

Abstract

Bu çalışmada, 20. Yüzyıl müziğinin önde gelen isimlerinden, Fransız besteci Olivier Messiaen’in Vingt Regards sur l'enfant Jésus başlıklı eserindeki üslupsal örüntüler, bestecinin zihin dünyasını şekillendiren düşünceler üzerinden incelenecektir. Bestecinin, zihnindeki temsilleri biçimlendirerek, eserini bir ses organizasyonu olarak ortaya koyduğu ve böylece eserde karşılaşılan ses örüntülerini meydana getirdiği düşünülebilir. Bu ses örüntüleri, bestecinin zihnindeki örüntülerin bir temsili olarak, onun üslubunu oluşturur. Eserlerinde, üslupsal örüntüleri yoğun bir şekilde kullanarak bu temsilî ilişkiyi açık bir şekilde göstermeyi başaran bestecilerden biri de Olivier Messiaen’dir. Kaldı ki yapıtlarındaki zihin dünyasını şekillendiren fikirleri açıkladığı pek çok birincil kaynak da bırakmıştır: Kitapları, söyleşileri ve hatta bazı eserleri için yazdığı önsöz ve açıklama notları yapıtlarındaki üslupsal örüntülerin tespit edilebilmesi noktasında araştırmacılara büyük kolaylıklar sağlar. Bu kaynaklarda üslubunun düşünsel dayanaklarının Katolik inancı, kuş sesleri, Hinduizm, sayı sembolizmi ve ses-renk ilişkisi olduğunu ifade eder. Bu çalışmada ele alınan Vingt Regards sur l’enfant-Jésus eserindeki üslupsal unsurlar ise büyük ölçüde Katolik inancı ile kuş seslerinin temsillerine dayanmaktadır. Eserin her bölümü bağımsız karakterdedir ve bünyelerinde Katolik inancının farklı bir yönü ele alınmıştır. Eserde bir bütünlük hali sağlayabilmek için de bu üslupsal örüntüler döngüsel bir yapıda kullanılmıştır. Bestecinin zihin dünyasını anlamak suretiyle eserde bulunan üslupsal örüntüleri analiz etmenin esere yönelik yeni, daha derinlikli bir bakış açısı geliştirme olanağı sunduğu düşünülmektedir.

This study will identify the stylistic patterns in Vingt Regards sur l’enfant Jésus through the thoughts that shape the mind of one of the prominent figures of the 20th Century Music, French composer Olivier Messiaen. It is conceivable that the composer, by shaping the representations in his mind, presents his work as a sound organization and thus creates the sound patterns encountered in the work. These sound patterns form the composer’s style as a representation of the patterns in the composer’s mind. Olivier Messiaen is one of the composers who managed to make this representational relationship explicit in his works through the intensive use of stylistic patterns. He has left also many primary sources in which he explains the ideas that shaped his mind: His books, interviews, and even the prefaces and explanatory notes he wrote for some of his works provide researchers with great convenience in identifying the stylistic patterns in his works. In these sources, he states that the intellectual foundations of his style are the Catholic faith, birdsong, Hinduism, number symbolism and the relationship between sound and color. The stylistic elements in Vingt Regards sur l’enfant-Jésus, which is the subject of this study, are largely based on the Catholic faith and representations of birdsong. Each section of the work is independent and deals with a different aspect of the Catholic faith. He used these stylistic patterns in a cyclical structure in order to provide a state of unity in the work. It is thought that analyzing the stylistic patterns in the work by understanding the composer’s thought world offers the opportunity to develop a new and deeper perspective on the work.