EmimHSO4 (1-Etil-3-Metil-İmidazolyum Hidrojen Sülfat) iyonik sıvısının anot çamurundan bakır geri kazanımı üzerine etkisi

Abstract

Bu çalışmada, Türkiye’de ikincil atıklardan üretim yapan bir firmadan tedarik edilen ve %23.1 Cu, %20.5 Sn ve %15.4 Pb temel kimyasal kompozisyonuna sahip anot çamurundan bakır geri kazanımı için çevreye duyarlı yeni bir çözücü olan 1-etil-3-metil-imidazolyum hidrojen sülfat (EmimHSO4 ) iyonik sıvısı kullanımı araştırılmıştır. Yapılan deneysel çalışmalarda, bakır geri kazanımını etkileyen iyonik sıvı konsantrasyonu, sıcaklık, süre ve katı/sıvı oranı parametreleri incelenerek bakır için optimum geri kazanım koşulları Taguchi metodu ile belirlenmiştir. Varyans analizi yöntemi (ANOVA) kullanılarak optimum koşullar altında, bakır geri kazanımı için en etkili parametreler belirlenmiştir. Elde edilen sonuçlara göre bakır kazanımı için optimum koşullar; iyonik sıvı konsantrasyonu: %60, sıcaklık: 95 o C, süre: 2 saat ve katı/sıvı oranı: 1/20 olarak tespit edilmiştir. Bakır kazanımı için en etkili parametrelerin sırasıyla, reaksiyon süresi, sıcaklık, katı/sıvı oranı ve iyonik sıvı konsantrasyonu olduğu belirlenmiştir.

In this present study, a new solvent called 1-ethyl-3-methyl-imidazolium hydrogen sulphate (EmimHSO4 ) was used for recovery of copper from anode slime. Sample whose compounds are mainly of 23.1% Cu, 20.5 %Sn and 15.4% Pb was provided from a copper refining plant making production from secondary grade wastes in Turkey. The optimum metal recovery conditions for copper including ionic liquid concentration, temperature, time and solid/liquid ratio which affect the leaching efficiency were investigated in the experiments were detected by Taguchi method. Also, the most effective parameters under the optimum conditions for copper metal recovery were determined by analysis of variance method (ANOVA). According to the experimental results, optimum conditions for copper recovery were found as for ionic liquid concentration; 60%, for temperature; 95 o C, for time; 2 hours and for solid/liquid ratio; 1/20. The most effective parameters determined as leaching duration, temperature, pulp density (solid/liquid ratio) and ionic liquid concentration, respectively.