Medya Okuryazarlığı Araştırmalarında Eğilimler: Lisansüstü Tezlere Yönelik Bir İçerik Analizi
Abstract
Bu araştırma medya okuryazarlığı alanında tamamlanmış olan lisansüstü tezlerin incelenmesini amaçlamaktadır. Bu amaçla, 2007-2017 yılları arasında tamamlanmış ve erişime açık olan lisansüstü tezler yıl, üniversite, bilim dalı, konu, yöntem, desen, veri toplama tekniği, veri analiz tekniği, örnekleme yöntemi, örneklem büyüklüğü ve örneklem türü değişkenleri açısından incelenmiştir. Nitel, betimsel bir literatür taraması olan bu araştırmada veri toplama yöntemi olarak doküman incelemesine başvurulmuştur. 65 lisansüstü tezden verilerin toplanması için araştırmacı tarafından oluşturulan bir tez inceleme formu kullanılmıştır. Toplanan veriler içerik analizi yoluyla analiz edilmiş ve oluşturulan her bir kategori için yüzde ve frekans hesaplamaları yapılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre medya okuryazarlığı alanında en çok sayıda tezin 2013 yılında tamamlandığı, 18 üniversitede sadece birer tez tamamlandığı, en fazla tezin gazetecilik ve radyo TV ve sinema bölümlerinde yapıldığı ancak eğitim bilimleri ile ilgili bölümler bir arada değerlendirildiğinde en çok tezin bu bölümlerde gerçekleştirildiği, tezlerin en çok medya okuryazarlığı eğitiminin etkisini belirleme ve medya okuryazarlığı düzeyi belirleme konularında gerçekleştirildiği, tezlerde en çok nicel yöntemlerin kullanıldığı, karma yöntemlerin ise çok az oranda işe koşulduğu, en sık başvurulan örneklem türünün ortaokul öğrencileri olduğu ve onları öğretmen adaylarının takip ettiği gibi bulgulara ulaşılmıştır. Araştırmada medya okuryazarlığı alanındaki araştırma eğilimleri belirlenerek yeni yapılacak çalışmalara yol gösterici olmak hedeflenmiştir.
